Thursday, November 12, 2009

خوي`ون اوستان اولماسي، اورمو`نو كوردوستانلاشديرار


خوي`و اوستان ائتمه چابالارينين اصيل آماجي، اورمو`نو كوردوستانلاشديرماقدير. خوي اوستان اولونجا، غربي آزه ربايجان اوستاني ايكي يئني اوستانا بؤلونه جه كدير
١-قوزئيده ديرينينين (اهاليسينين) چوخونلوغو تورك اولان، خوي اؤزه كلي (مركه زلي) يئني بير اوستان
٢-گونئيده ديرينينين (اهاليسينين) چوخونلونو كورد اولان، اورمو اؤزه كلي (مركه زلي) يئني بير اوستان
ايندي كوردله رين اورمو`نو اله گئچيرمه، اوراني كوردله شديرمه و كوردوستانلاشديرما پيلانلاري، اوستاندا آزينليق اولدوقلاري اوچون، چتينليكله ايله رله يير. آنجاق غربي آزه ربايجان اوستاني بؤلونونجه و گونئيينده ديرينينين چوخونلوغو كورد و اؤزه يي اورمو اولان يئني بير اوستان يارانينجا، اورمو`نون كوردله شديريلمه و كوردوستانلاشديريلما سوره جي اولدوقجا يئيينليكله گرچه كله شه جه كدير:
آ-كوردله ر ايندي غربي آزه ربايجان اوستانيني- اورادا آزينليق اولمالارينا رغمه ن- دونيايا باشارييلا كوردوستان اولاراق تانيدابيلميشله ردير. اونلار چوخونلوغو كورد اولان، اورمو اؤزه كلي ياراناجاق يئني اوستانين كوردوستان اولدغونو، دوغالين (البه تته كي) چوخ داها راحاتليقلا ايله ري سوره بيله جه كله ردير.
ب-كوردله ر ايندي غربي آزه ربايجاندا آزينليقدا ايكه ن، بو اوستانين اؤزه يي اولان اورمو`نو باشاري ايله كوردله شديرمه كده ديرله ر. يئني اوستاندا چوخونلوق كوردله رين الينه گئچه نده ن سونرا، اونلار اوچون اوستانين اؤزه يي اولان اورمو`نون كوردله شديريلمه سي، قات قات داها آسان اولاجاقدير.
تك چيخيش يولو: ده ييش-توخوش
بيزيم اوچون كورد ياييلماجيليغي ايله ايلگيلي ان ايدئآل چؤزوم، غربي آزه ربايجان اوستانينين گونئيينده كي كوردله رين ياشاديغي بؤلگه له رين، كوردوستان و كيرمانشاه اوستانلاريندا توركله رين ياشاديغي بؤلگه له رله "ده ييش-توخوش" ائديلمه سيدير. "ده ييش-توخوش"دان آماج، ائش زامانلي اولاراق غربي آزه ربايجان اوستانيندان كورد بؤلگه له رينين آيريليب كوردوستان اوستانينا، و كوردوستان و كيرمانشاهان اوستانلاريندان تورك بؤلگه له رينين آيريليب زنگان (زنجان) اوستانينا ايلحاقيدير.
بو ده ييش- توخوش گئجيكديكجه، بيز اييدير (ايغدير)، قارس، كركوك، ....ده اولدوغو كيمي سوره كلي اولاراق كوردله ره تورپاق اوتوزاجاييق. چونكو: 
١-بير ياندان -كوردله رين يئيين نوفوس آرتيشي و توركله رين بؤلگه ديشينا سوره كلي كؤچو سونوجوندا- غربي آزه ربايجاندا كورد بؤلگه سي (گله جه ك كوردوستان تورپاقلاري) دورمادان گنيشله يه جه كدير. 
٢-اؤته ياندان غربي آزه ربايجان اوستانينداكي كورد اولمايان بؤلگه له ر بيله (اورمو، سولدوز، قوشاچاي، تيكان تپه، سايين قالا،...)، ايران دئوله تينين ايداري تقسيمات اويونو ايله، تكه ر تكه ر كوردله رين الينه گئچه جه كدير (بيجار، قوروا، سونقور، ياسي كند، .... اؤرنه كله رينده اولدوغو كيمي).
آزينليقAzınlıq : اقليت
اؤزه كÖzәk : مركز
چاباÇaba : تقلا
چوخونلوقÇoxunluq : اكثريت
دوغالينDoğalın : البته
ديرينDirin : اهالي
سوره جSürәc : روند
سوره كليSürәkli : پيوسته
يئيينYeyin : سريع

No comments:

Post a Comment